Dok przeładunkowy jest to część magazynu przeznaczona na czynności przeładunkowe. Rozróżnia się doki:

  • bezrampowe – posiadają stanowiska przeładunkowe rozlokowane bezpośrednio przy bramach budynku magazynowego. Doki bezramprowe wymagają dużej powierzchni do prowadzenia typowych prac ładunkowych, ale umożliwiają dostęp do skrzyni ładunkowej pojazdu ze wszystkich stron,
  • rampowe – posiadają stanowiska przeładunkowe rozlokowane przy rampie ułatwiającej proces przeładunku. Doki rampowe umożliwiają wjazd poprzez mostki ładunkowe środków transportu magazynowego do wnętrza skrzyni pojazdu, co przyspiesza przeładunek.

Na dok przeładunkowy składa się brama przemysłowa, rampa przeładunkowa, śluza uszczelniająca oraz wyposażenie dodatkowe (odbojniki, kliny zabezpieczające, sygnalizacja świetlna, naprowadzacze kół).

 

JAK OBLICZYĆ NIEZBĘDNĄ POWIERZCHNIĘ DLA DOKU PRZEŁADUNKOWEGO?

Podczas projektowania magazynu należy zaplanować powierzchnię przeznaczoną na załadunek i rozładunek towarów w taki sposób, aby nie stwarzać przestojów poprzez brak miejsca na wykonanie tych czynności. Pod uwagę należy wziąć rodzaj i wymiary obsługiwanych pojazdów dostawczych, czas realizacji procesów przeładunkowych, charakterystykę przyjmowanych ładunków, warunki przechowywania ładunków oraz infrastrukturę magazynową.
Niezbędną powierzchnię doku można obliczyć wiedząc, jaka jest maksymalna ilość odbieranych ładunków oraz jaka jest średnia wielkość tych ładunków. Planując budowę doku przeładunkowego skorzystaj z następującego wzoru :

Powierzchnia doku = ((ilość odbieranych ładunków x czas odbierania ładunku) / długość zmiany roboczej) x (wielkość ładunku x powierzchnia palety)

 

Przykład:

Liczba odbieranych dziennie ładunków wynosi 20 szt.
Każdy ładunek składa się z 26 palet.
Każda paleta ma wymiary 1 m x 1,2 m.
Rozładunek pojazdu trwa 45 min.
Ładunek oczekuje 30 minut przed etapem składowania.
Zmiana robocza trwa 8 godzin.
Wyznaczyć zapotrzebowanie przestrzenne na miejsce w doku.

Rozwiązanie

Powierzchnia doku = (liczba odbieranych ładunków ´ (czas rozładunku pojazdu + czas oczekiwania ładunku przed jego odłożeniem)) / długość zmiany roboczej) ´ (liczba palet ´ powierzchnia palety)

Powierzchnia doku = ((20 ładunków x (0,5 h + 0,75 h)) / 8 h) x (26 palet x (1 m x 1,2 m)) = ((20 ładunków x 1,25 h) / 8 h) x (26 palet x 1,2 m) = (25 / 8) x 31,2 = 3,125 x 31,2 = 97,5 m2

97,5 m2 to jest minimalna powierzchnia, na której będą rozładowywane/załadowywane ładunki. Do tej powierzchni niezbędne jest doliczenie przestrzeni dla czynności manipulacyjnych oraz powierzchni drogi transportowej. Zatem ta przestrzeń powinna być co najmniej dwa razy większa od przestrzeni rozładunkowej/załadunkowej: 97,5 m2 x 2 = 195 m2. Podsumowując, powierzchnia doku przeładunkowego powinna wynosić: 97,5 + 195 = 292,5 m2.

Odpowiedź: powierzchnia doku przeładunkowego powinna wynosić 292,5 m2.

 

JAK WYZNACZYĆ LICZBĘ NIEZBĘDNYCH STANOWISK PRZEŁADUNKOWYCH ORAZ ICH PARAMETRY?

Żeby wyznaczyć liczbę niezbędnych stanowisk przeładunkowych powinieneś wiedzieć natężenie ruchu (liczbę pojazdów dostawczych obsługiwanych w ciągu najliczniejszej zmiany) w magazynie oraz średni czas wykonywania poszczególnych czynności. Również przydatna jest informacja na temat dopuszczalnej odległości między podstawionymi środkami transportu, którą znajdziesz w poniższej tabeli:

Rodzaj środka transportu i jego ułożenie względem frontu przeładunkowego Odległość między podstawionymi środkami transportu
Samochody ciężarowe oraz naczepy z opuszczoną burtą tylną, ustawione tyłem 1,0 m
Samochody ciężarowe oraz naczepy z otwieranymi drzwiami tylnymi, ustawione tyłem 3,0 m
Samochody ciężarowe – ciągniki z naczepami ustawione bokiem 2,8 m

Przykład:

Oblicz niezbędną liczbę stanowisk przeładunkowych oraz ich długość dla magazynu, który powstaje w strefie ekonomicznej w Opolu, posługując się następującymi informacjami:

  • Liczba środków transportu obsługiwanych w ciągu najliczniejszej zmiany npz = 38 szt.
  • Średni czas wykonania czynności przeładunkowych t1 = 0,5 h.
  • Średni czas na manewrowanie pojazdem t2 = 0,1 h.
  • Średni czas mocowania/odczepiania ładunku t3 = 0,2 h.
  • Średni czas na obsługę skrzyni ładunkowej pojazdu t4 = 0,1 h.
  • Średni czas na odczepianie/zaczepianie naczepy t5 = 0 h.
  • Średni czas wykonania czynności zdawczo-odbiorczych t6 = 0,1 h.
  • Nominalny czas pracy magazynu w ciągu jednej zmiany roboczej tmag = 8 h.
  • Szerokość samochodów ciężarowych oraz naczep – do 2,45 m – z opuszczoną burtą tylną, ustawione tyłem.
  • Odległość między postawionymi środkami transportu na froncie przeładunkowym wynosi 1 m.

Rozwiązanie

  1. Obliczenie średniego czasu postoju jednego środka transportu zewnętrznego na stanowisku przeładunkowym t:

t = t1 + t­2 + t3 + t4 + t5 + t6 (h)

t = 0,5 + 0,1 + 0,2 + 0,1 + 0 + 0,1 = 1 h

  1. Obliczenie łącznego czasu postoju środków transportu zewnętrznego, obsługiwanego na najliczniejszej zmianie tz.

tz = npz x t (szt./godz.)

tz  – najliczniejsza zmiana
npz – liczba środków transportu zewnętrznego obsługiwanych na najliczniejszej zmianie (szt.)
t – średni czas postoju jednego środka transportu zewnętrznego na stanowisku przeładunkowym (h).
tz = 38 x 1 = 38 szt./godz.

  1. Obliczenie liczby stanowisk przeładunkowych ndok:

ndok = tz / tmag

ndok – liczba stanowisk przeładunkowych
tz – łączny czas postoju środków transportu zewnętrznego obsługiwanych na najliczniejszej zmianie w sztukogodzinach
tmag – nominalny czas pracy magazynu w ciągu jednej zmiany w godzinach

ndok = 38 / 8 = 4,75 = 5 frontów przeładunkowych

  1. Obliczenie długości frontu przeładunkowego Lfr:

Lfr = ∑ndok x (lt + lt’) –  lt

Lfr – długość frontu przeładunkowego
lt – długość lub szerokość podstawionego środka transportowego (dobieranego w zależności od rodzaju frontu)
lt’– odległości pomiędzy podstawionymi środkami transportowymi

Lfr = 5 x (2,45 + 1,0) – 1,0 = 5 x 3,45 – 1,0 = 17,25 – 1,0 = 16,25 m

Odpowiedź: liczba stanowisk przeładunkowych dla nowo wybudowanego magazynu stanowi 5, a ich długość 16,25 m.

BIBLIOGRAFIA
Pisz, I., Sęk, T., Zielecki, W. Logistyka w przedsiębiorstwie. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. Warszawa: 2013.

Autor: Nataliia Boichuk