Carsharing jest koncepcją opierającą się na ekonomii współdzielenia. Carsharing polega na wypożyczeniu samochodu na krótki okres (zazwyczaj na minuty lub godziny). Właścicielem samochodu do wypożyczenia może być miasto, instytucje publiczne, firmy lub osoby prywatne. Użytkownicy mogą pobrać pojazd w oznaczonych miejscach oraz zwrócić tuż po zakończeniu podróży. Pierwsze wzmianki o usłudze carsharingu dotyczyły wspólnego korzystania z samochodów spółdzielni mieszkaniowej w Zurychu niedługo po II wojnie światowej. Na przełomie tysiącleci krótkotrwały wynajem samochodów osobowych istniał w Danii, Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii, Włoszech, Norwegii i Szwecji.
Na rynku wykształciły się trzy modele carsharingu:
– stacjonarny (roundtrip), z określonymi stacjami odbioru i zwrotu samochodów,
– niestacjonarny (free floating), z odbiorem i zwrotem w dowolnych miejscach,
– prywatny (peer-to-peer), z czasowym udostępnianiem własnych samochodów przez mieszkańców miast.
Zaletą carsharingu jest przede wszystkim oszczędzenie pieniędzy w związku z brakiem posiadania samochodu na stałe, tj. koszty amortyzacji, ubezpieczenia, parkingu itd. Kolejnym atutem carsharingu jest dostępność pojazdów w systemie 24/7. Dodatkowo rezerwacja, odbiór i zwrot samochodów są samoobsługowe.
CARSHARING W POLSCE
Pierwsze usługi carsharingu pojawiły się w Polsce w 2015 r. – we Wrocławiu firma GoGet.pl udostępniła w systemie carsharing 5 pojazdów osobowych. W 2016 r. w Krakowie firma Traficar zaoferowała do krótkoterminowego wynajmu 100 samochodów. W 2017 r. firma Traficar weszła na rynek warszawski, poznański, wrocławski i Trójmiasta. W 2017 r. we Wrocławiu rozpoczęła swoją działalność wypożyczalnia aut elektrycznych na minuty Vozilla. Obecnie usługi carsharingu świadczone w Polsce są przez następujące firmy: PANEK, Traficar, Vozilla, eCar Tauron, GreenGo, Click2Go, Easyshare, Innogy, MiiMove, CityBee, PGEmobility. Do wypożyczenia są dostępne ponad 5 tys. samochodów w 11 miastach. W Katowicach oraz Poznaniu na mocy odpowiednich uchwał samochody carsharingowe uzyskały specjalne, zarezerwowane dla nich miejsca parkingowe. Z kolei w Warszawie, Gdyni i Lublinie władze miejskie zdecydowały się na ustalenie korzystniejszych opłat postojowych dla operatorów, którzy zdecydują się podpisać umowę z urzędem miejskim. Od 2018 roku rozwija się także rynek współdzielenia samochodów dostawczych – BIG carsharing. Koszt wypożyczenia samochodu na minuty oscyluje w granicach 60-80 groszy za każdy przejechany kilometr oraz 50-60 groszy za każdą minutę jazdy dla aut spalinowych i 1-1,2 zł dla aut elektrycznych.
Typowym użytkownikiem carsharingu w Polsce jest osoba posiadająca własny samochód lub będąca współwłaścicielem samochodu. Jest to innowator i wczesny naśladowca, zainteresowany tematem, skłonny do ryzyka, dobrze wykształcony i dobrze usytuowany.
BIBLIOGRAFIA PRAKTYCZNA
https://www.oponeo.pl/artykul/carsharing-w-polsce
https://menadzerfloty.pl/w-magazynie/magazynie-rozwoj-car-sharingu-polsce/
https://www.keralla.pl/res/files/SYGNALNE/CAR%20SHARING/Raport_car_sharing_2019_27_08.pdf
http://mobilne-miasto.org/wp-content/uploads/2019/12/Raport_Shared_Mobility_2019_PL_maly.pdf
BIBLIOGRAFIA
Brychy M., Przybyłowski A. (2018). Funkcjonowanie i rola carsharingu w równoważeniu mobilności na przykładzie Trójmiasta. Studia i prace. Kolegium Zarządzania i Finansów 169, 43-56.
Szwejser D. (2018). Car-sharing – regulacje prawne i perspektywy rozwoju. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki społeczne 21/2, 137-148.
Tkaczyk J., Awdziej M. (2017). Motywacje i postawy konsumentów wobec usługi car-sharingu. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 501, 165-172.
Autor: Natalia Boichuk